Hulp bij dagelijkse hindernissen
Mensen met dementie krijgen vaak problemen met alledaagse dingen zoals koken. Dankzij handige oplossingen kunnen ze weer meer zelf. Zes tips van de ergotherapeut.
Als iemand niet meer kan koken op gas, moet je dan een elektrisch kookstel kopen? Dat hangt er helemaal van af, zegt ergotherapeut Nienke Hulspas van MagentaZorg. 'Het is soms een oplossing, maar je moet wel weten of iemand nog kan leren elektrisch te koken.' Ze wil maar zeggen: oplossingen zijn niet altijd goed voor iedereen. Drempels weghalen kan het risico op vallen verkleinen, maar het werkt averechts als mensen juist daardoor een misstap maken. Ergotherapeuten bekijken daarom altijd bij mensen thuis welke aanpak het beste is. Met deze waarschuwing in het achterhoofd zijn er wel enkele tips te geven voor alledaagse kwesties.
Koken
Kan iemand niet meer koken, dan is het belangrijk te kijken waar het precies aan schort. Soms zit dat in kleine dingen, weet Hulspas. 'Stel dat mevrouw vergeet na afloop het gas uit te zetten. Dan kun je afspreken: zij kookt de maaltijd en als het tijd is om aan tafel te gaan, controleert mijnheer of het gas uit is. Zo behoudt zij haar gevoel voor eigenwaarde en hoeft hij het koken er niet ook nog bij te doen.'
Is het probleem dat iemand de volgorde van het koken niet meer weet, dan kan de mantelzorger zeggen welke taak – bijvoorbeeld groente schoonmaken – nu gedaan moet worden.
Wassen en aankleden
Bij iemand die zich niet meer zelf kan douchen en aankleden, geldt dezelfde vraag: op welk moment gaat het mis? Het kan bijvoorbeeld zijn dat diegene na afloop niet de goede kleren pakt of haar trui verkeerd om aantrekt. Dan kan de mantelzorger de kleren klaarleggen of helpen met de trui.
Tuinieren
Mensen met dementie overzien complexe activiteiten vaak niet meer. Ze weten niet goed waar ze moeten beginnen. Het helpt dan om taken duidelijk af te bakenen: 'maai het gras', 'hark het bij elkaar', 'gooi het in de groenbak'. Voor iemand die door ziekte stijf wordt zijn er speciale bankjes om in de tuin op te knielen en weer overeind te komen.
Houvast in huis
Leg spullen zoveel mogelijk op een vaste, bij voorkeur logische plek. 'Een simpel voorbeeld: bewaar het boekje met telefoonnummers naast de telefoon en niet in de keukenla.'
Verdwaalt iemand thuis, dan kunnen aanduidingen op de deuren uitkomst bieden: badkamer, toilet, slaapkamer enzovoorts. Maar: 'Dat helpt alleen als iemand nog kan lezen én weet wat een badkamer is.'
Dagindeling
Mensen met dementie hebben houvast aan herhaling. Doe dingen daarom zoveel mogelijk op dezelfde manier. Dus niet de ene dag na het ontbijt douchen en de andere dag ervoor, maar altijd in dezelfde volgorde.
Om te voorkomen dat iemand twintig keer vraagt welke dag het is, kan het helpen de datum op een bord te schrijven. Bijvoorbeeld 'Maandag 3 maart', eventueel met de activiteiten voor die dag erbij.
Buitenshuis verdwalen
Er zijn meldingssystemen om te voorkomen dat mensen weglopen, zoals een melder bij de voordeur die waarschuwt als iemand de woning wil verlaten. Ook zijn er gps-systemen waarmee iemand buitenshuis terug is te vinden. Voorwaarde is dat de persoon met dementie bereid is een sensor te dragen. Zodra zij of hij zich begeeft buiten de vertrouwde buurt, krijgt de mantelzorger een seintje.
Tips voor úw situatie?
Ergotherapeuten zijn gespecialiseerd in oplossingen voor het dagelijks leven. Ze kunnen mensen met dementie helpen zo zelfstandig mogelijk te functioneren, met begeleiding van de mantelzorger die hierop aansluit. Een ergotherapeut bekijkt bij mensen thuis wat er aan de hand is, en welke oplossingen daarbij passen. Ergotherapie wordt vergoed vanuit de zorgverzekering. Binnen Noord-Holland-Noord zijn de ergotherapeuten van MagentaZorg de specialisten in dementiezorg.
Heeft u vragen of wilt u dat er een ergotherapeut bij u thuis komt? Bespreek het met uw arts of casemanager. Of bel Ergotherapie MagentaZorg: (072) 519 81 36.