Print deze pagina
Met dementie vrijwilligerswerk doen
Mensen met beginnende dementie vallen vaak in een gat. Ze werken niet meer, maar willen wel graag iets nuttigs doen. Het project DemenTalent Hoorn helpt hen aan vrijwilligerswerk. 'Ik heb weer wat te vertellen als ik thuiskom.'
Frans van Wegen (58) heeft beginnende dementie. Voorheen had de bouwkundig ingenieur een bedrijf voor bouwkundige keuringen. 'Maar ik had op het laatst mijn hoofd er niet bij, maakte fouten.' Dankzij het project DemenTalent werkt hij sinds anderhalf jaar tweemaal per week als vrijwilliger bij kringloopwinkel Dorcas in Hoorn. Samen met twee andere vrijwilligers selecteert en repareert hij ingeleverde technische apparaten zoals televisies en koffiezetapparaten. Ook gaat hij soms mee naar bijeenkomsten, om voorlichting te geven over het vrijwilligersproject en dementie. 'Dit brengt me in contact met anderen. Het is een goed gevoel om er weer bij te horen. Als ik thuiskom bij mijn vrouw, ben ik in een goede stemming.'
Vertrouwd maken
Ingrêthe Karsten van MEE & de Wering is projectleider van DemenTalent Hoorn, een project dat in de regio vrijwilligerswerk regelt voor mensen met beginnende dementie. 'Zij raken vaak in een isolement. Vooral in de beginfase van dementie hebben veel mensen een aversie tegen dagbesteding. "Ik voel me nog goed, een beetje vergeetachtig, maar dat is alles", zeggen ze. Met name jongere mensen met dementie vinden het fijn als ze iets aan de maatschappij kunnen bijdragen.' Projecttrekkers Jur Sluis en Chris Lammers, ook vrijwilligers met dementie, legden de eerste contacten met organisaties en vertelden tijdens presentaties over het project. Karsten: 'Onze missie is: anderen vertrouwd maken met dementie. We laten zien dat het niet het einde van de wereld is.'
Gezelligheid
Tijdens het intakegesprek brengt projectleider Karsten samen met de vrijwilligers hun persoonlijke kwaliteiten en capaciteiten in kaart. 'Door hun kwaliteiten in te zetten, kunnen ze zo lang mogelijk blijven participeren.' Het enthousiasme van de vrijwilligers is groot. Er zijn vrijwilligers die koffie en thee ronddelen in woonzorgcentra, iemand verkoopt boeken bij kringloopwinkel Emmaus – betalen gaat met een bonnetje, zodat hij geen geld hoeft te tellen – en er werken enkele vrijwilligers bij voetbalclubs. Karsten: 'Een van hen werkt in de kantine, maakt schoon en doet klusjes. Dat doet hij al een jaar en het gaat supergoed. Vroeger voetbalde hij er zelf. Een andere vrijwilliger doet groenonderhoud en lijnen trekken. Hij had vroeger een verantwoordelijke baan en weet dat hij dat niveau niet meer aankan. Nu komt hij lekker buiten, is hij onder de mensen en heeft weer wat te vertellen.'
Blijven volgen
Van de 24 mensen met beginnende dementie die zijn benaderd, hebben zich inmiddels 16 ingeschreven. Daarvan zijn er nu tien actief als vrijwilliger. Het is niet altijd makkelijk om een match te vinden. Kringloopwinkels kunnen maar enkele vrijwilligers begeleiden, en niet alle organisaties hebben überhaupt de ruimte voor begeleiding. Ook komt het voor dat de vrijwilliger weer net iets anders wil dan beschikbaar is. 'Er gaat veel tijd zitten in de bemiddeling', zegt de projectleider. 'Het is maatwerk. Daarnaast volgen we de vrijwilligers zodat we de werkzaamheden kunnen aanpassen, als dat nodig is.' Zo bleek een vrijwilliger die kluswerk deed, dat na een tijdje toch te ingewikkeld te vinden. In overleg met de begeleider werd het werk aangepast. 'Nu is hij weer lekker bezig.'
Onder de mensen
Eigen regie en zelfstandigheid, daar gaat het om. 'Als je altijd hard gewerkt hebt, val je in een gat wanneer je ermee moet stoppen', zegt Frans van Wegen. 'Op een gegeven moment is de afwas gedaan en de tuin aangeharkt. Mijn instelling: het is nergens goed voor om in een hoekje weg te kruipen. Ik ben liever onder de mensen.'
Actief blijven met dementie
Het project DemenTalent werd opgezet door MEE & de Wering en samenwerkingspartners Omring, Wilgaerden, Geriant en Vrijwiligerspunt West-Friesland. Het wordt ondersteund door Alzheimer West-Friesland, Ouderenraad Hoorn en de gemeente Hoorn. Zorginnovatiebureau DAZ ondersteunt en faciliteert het project.
Meer informatie: www.dementalent.nl en www.meewering.nl
Een project is overigens niet per se nodig om actief te zijn als persoon met dementie. Met een beetje zorgzame en attente mensen in de omgeving, kan iemand vaak nog behoorlijke tijd actief zijn of een hobby uitoefenen. Lokale welzijnsorganisaties kunnen daar vaak bij helpen.