Huisdieren: vaak kalmerend, soms lastig

Mensen met dementie kunnen veel profijt hebben van een huisdier. Ze worden er rustig van, het geeft ze een doel en een dagritme. Maar de verzorging van de dieren kan ook problemen geven. Hoe los je dat op?

Toen de kat van de alleenwonende mevrouw De Jonge overleed, werd zij zeer somber. 'Normaal is ze een vrolijke cliënt, maar nu zei ze dingen als: "Op deze manier hoeft het voor mij niet meer"', vertelt verpleegkundige Janneke Woud van Evean Thuiszorg. Zij geeft begeleiding in de wijk, wat inhoudt dat ze er ook op uit gaat met cliënten. Intussen heeft mevrouw De Jonge een nieuwe kat en biedt ze onderdak aan een zwerfkat. Daar vaart ze wel bij. 'Voor haar zijn de katten van levensbelang', zegt Woud. 'Ze praat de hele dag tegen ze, en daardoor voelt ze zich niet eenzaam.'

Stressverlagend

Huisdieren kunnen veel goeds brengen. Uit onderzoek blijkt dat hun aanwezigheid stressverlagend werkt. Voor ouderen is de verantwoordelijkheid goed, omdat ze daardoor een doel en een dagritme hebben. Mensen met dementie, blijkt uit een onderzoek, worden alerter en vertonen minder hulpbehoevend gedrag met huisdieren in de buurt.

Naar buiten

In haar werk als verpleegkundige heeft Woud al vaak gezien hoe de aanwezigheid van een huisdier mensen met dementie uit hun apathie kan halen of kalmeren. 'Vooral mensen met bewegingsdrang worden er rustiger van. Een van mijn cliënten heeft sinds een paar jaar een hondje. Vroeger vertoonde ze veel repeterend gedrag, maar door het hondje is ze veel rustiger geworden. Ook nu ze verder afglijdt, is de realiteit dat ze voor haar hond moet zorgen. Normaal wil ze niet naar buiten, maar als we zeggen: tijd om uw hond uit te laten, gaat ze mee. Het is voor haar een stimulans om te blijven bewegen.'

Verwaarlozing

Maar soms ligt verwaarlozing op de loer. Het lukt niet altijd om honden voldoende beweging te geven, de voeding wordt vergeten of juist te vaak gegeven. Dat laatste is ook bij mevrouw De Jonge het geval. 'Zij zet overal schotels met eten neer', zegt Woud. 'Om dat te voorkomen verstoppen we het voer, maar dan breekt ze het kastje gewoon open. Ze zet overal schoteltjes met melk of kaas neer, waardoor vervuiling dreigt.' Een ander aspect is de veiligheid, omdat mevrouw De Jonge kan struikelen over al die schotels. Ook houdt ze 's nachts de tuindeur van haar benedenwoning open voor de zwerfkat. Woud: 'Het is voor ons eigenlijk niet te doen om hiermee dagelijks te helpen, maar de katten zijn zó belangrijk voor haar, dat we het toch doen.'

Zorg delen

Het verzorgen van huisdieren valt officieel buiten de taken van wijkzorg. Een oplossing is het inschakelen van extra hulp, zoals, als daar budget voor is, de hondenuitlaatservice of huisdierverzorging aan huis. Ook vrijwilligersorganisaties kunnen een aanvulling zijn, hoewel dat soms maximaal een of twee keer per week is. Soms zijn er structurele afspraken te maken met de buren, in combinatie met thuiszorg. Denk ook aan andere vormen om de zorg te delen, zoals meegaan bij het uitlaten van andermans hond of het regelmatig lenen van een huisdier.
Ten slotte is er nog de levensechte robothond of -kat, verkrijgbaar voor ongeveer 250 euro, die ook zonder verzorging prima gedijt. Woud denkt niet dat haar cliënt daar in zal trappen. 'Maar wie weet, ik zou het wel eens willen uitproberen.'

In verband met de privacy is de naam van mevrouw De Jonge een pseudoniem.

Meer informatie

Het sociale wijkteam in uw gemeente kan doorverwijzen naar vrijwilligers en ouderenhulp. Vaak gaat het hier om de lokale welzijnsorganisatie in uw gemeente zoals MEE & de Weringen Wonen Plus Welzijn
Meer over de robotkat
Bij steeds meer verpleeghuizen kunt u uw huisdier meenemen, mits u zelf de verzorging regelt. Kijk bijvoorbeeld bij LICG, website over het houden van huisdieren

< Terug naar home

Deel deze pagina