Print deze pagina
Inloop- en Odensehuizen bieden een ‘warm bad’
Samen lunchen, spelletjes doen en praten: zowel inloophuizen als Odensehuizen bieden mensen met geheugenproblemen en hun mantelzorgers gezelligheid en een luisterend oor. Anders dan bij de dagbesteding is er geen indicatie nodig. ‘Ik zie mijn moeder hier stralen.’
Totdat corona roet in het eten gooide, vergezelden de zussen Helga en Silvia Wijma hun moeder om de week naar het Odensehuis in Den Helder, een ontmoetingsplek voor mensen met geheugenproblemen en hun mantelzorgers. Na de lunch worden er spelletjes gedaan en ervaringen uitgewisseld. Hun moeder, die beginnende dementie heeft, vindt het fijn dat ze zich hier kan ontspannen. Maar ook Helga komt er graag: ‘Het is als een warm bad. Je voelt je welkom, je kunt je verhaal kwijt.’ Als Helga en Silvia een keer verhinderd zijn, haalt een vrijwilliger hun moeder op. Het bezoek is in de eerste plaats bedoeld voor hun moeder, vertelt Helga, zodat ze even weg is uit de sleur. ‘Sociale contacten zijn bovendien goed voor haar brein. Mijn moeder gedraagt zich hier socialer dan thuis. Dat is leuk om te zien.’
Geen zorg, maar gezelligheid
Inloop- en Odensehuizen bieden een laagdrempelig ontspanningsaanbod voor mensen met geheugenproblemen en beginnende dementie. Bij deze ontmoetingsplekken ligt de nadruk niet op zorg, maar op gezelligheid. Neem bijvoorbeeld het project Onvergetelijke Ontmoetingen, een wekelijkse ochtend in drie wijkcentra van Stichting Netwerk in Hoorn, die is opgezet met inhoudelijke steun van Geriant en Omring. ‘We zijn in 2017 begonnen, omdat we merkten dat mensen met dementie afhaakten bij onze reguliere activiteiten’, vertelt coördinator en initiatiefnemer Nanda Leeuw. Anders dan bij de dagbesteding is er geen indicatie nodig, vertelt ze. ‘We vragen alleen om een verwijzing door Geriant, Buurtzorg of huisarts, zodat ik weet waar we rekening mee moeten houden.’
Afstemmen op behoefte
Hun aanwezigheid in een wijkcentrum maakt het project laagdrempelig. ‘Je ziet niet aan iemands neus naar welke activiteit hij of zij gaat, dus het is ook een beetje emanciperend’, zegt Leeuw. Tussen koffie en lunch doet iedereen waar hij of zij behoefte aan heeft. Als iemand met dementie wat passief is en niet zo’n zin heeft om te komen, kijken ze wat er wél kan. ‘Vaak komen ze met hun partner kijken en blijven ze dan toch. Soms halen we mensen thuis op of belt een vrijwilliger ze van tevoren, om ze aan ons te herinneren. Zo bekijken we per persoon wat de behoefte is.’ Voor de mantelzorgers is het fijn dat ze wat respijt krijgen. ‘Sommige mantelzorgers nemen hier even wat tijd voor zichzelf en gaan de krant lezen, terwijl hun naaste een spelletje doet. Anderen praten graag met lotgenoten.’
Sterke punten
Leeuw ziet hoe deelnemers in de loop der tijd een band met elkaar opbouwen. ‘Velen kennen elkaar al maanden of jaren. Dat iemand door geheugenproblemen niet kan terugkomen op het gesprek van vorige week, doet er niet toe. Het gaat erom dat mensen elkaar op dát moment steun kunnen bieden.’ Ook speelt Leeuw in op de sterke punten van de deelnemers. ‘We proberen de leukste versie van die persoon naar boven te krijgen. Laatst hield iemand een expositie van eigen houtsnijwerk en een deelnemer die graag bakt, deelde haar koekjes uit. Het is misschien geen flitsend programma, maar dit is precies wat de mensen willen. Er is bij ons veel ruimte voor humor en plezier. Laatst verzuchtte iemand nog: “Wat zitten we hier toch mooi bij elkaar, hè.”’
Corona
In maart moesten de poorten dicht bij wijkcentra en Odensehuizen en sindsdien zijn de openingstijden wisselend geweest. Ook in november waren de deuren weer even dicht. Beide inloophuizen hielden tijdens de eerste golf telefonisch contact met de deelnemers, of er werd een kaartje of bloemetje gestuurd. Waar ze bij Onvergetelijke Ontmoetingen zijn overgestapt op halve ochtenden, heeft het Odensehuis de dagelijkse opening teruggebracht naar tweewekelijks. Helga en haar moeder komen er sinds de tweede golf niet meer, vanwege het besmettingsgevaar: Helga’s vader is ernstig ziek en zij en haar zus willen geen risico nemen. Maar ze ziet aan haar moeder dat ze wat afgestompt raakt, nu ze minder prikkels krijgt. Helga hoopt dat ze snel de draad weer kan oppakken. ‘In het Odensehuis zie ik haar opleven. Als ze in de keuken helpt of een potje sjoelt, stráált ze gewoon.’
Locaties in Noord-Holland-Noord
Onvergetelijke Ontmoetingen in Hoorn
Doet en Ontmoet Hollands Kroon