Lezers adviseren lezers: Maakt mijn partner ‘misbruik’ van zijn dementie?
Ik heb het gevoel dat mijn partner ’misbruik’ maakt van zijn beginnende dementie. Herkent iemand dat? A. Koningsbrugge
Dat is heel herkenbaar. Mijn man drukt telkens zijn snor als ik na het eten aanstalten maak om met de afwas te beginnen. Vanaf zijn pensioen deed hij de afwas en later was het gewoonte dat hij alles in de vaatwasmachine zette en daarna opruimde. Wie schetst mijn verbazing dat hij steevast na het eten naar de WC moet. En niet eventjes, maar wel een half uur! Intussen deed ik alles maar in de machine. Als ik hem er op aansprak kreeg ik nul op het rekest. Hij ontkende dat hij zijn taak verzuimde en hij werd boos. En ik verdrietig, er komt steeds meer op míjn bordje te liggen zo.
Tijdens een cursusbijeenkomst ‘omgaan met dementie’ is mij duidelijk geworden dat zijn gedrag te maken heeft met zijn ziekte. In het grote gezin waar hij opgroeide was de WC een vluchtplek om even te verdwijnen. Omdat hij steeds meer in het verleden leeft, valt hij terug op oude gewoonten. Het is geen kwade opzet. Door de dementie kan hij bepaalde taken niet goed meer overzien, het lukt niet om het goed te volbrengen. Dan is een vlucht naar de WC een poging om te overleven. Die kennis maakte dat ik er anders mee heb leren omgaan, hoewel het verdrietig blijft. Ik heb meer begrip voor zijn manier van doen en lever geen strijd meer. Jannie Kuit
Mijn vrouw was altijd mondig en zeer ondernemend. Ze had een baan in het onderwijs en was overal inzetbaar. Zij maakte altijd alle plannen, voor ons samen en voor ons gezin, vakantie, uitstapjes, leuke activiteiten met de kleinkinderen. Sinds zij de ziekte van Alzheimer heeft wordt ze steeds stiller en blijft ze het liefst thuis. In contact met andere mensen merk ik dat ze bij een vraag of opmerking mijn kant uitkijkt. Min of meer automatisch loopt het gesprek dan via mij. Eerst irriteerde dat mij, ik dacht: ‘Kom op, hoe zit het nou? Neem je me in de maling? De ene keer kun je het wel en de andere keer niet!’ Toen ik erachter kwam dat mensen met dementie heel wisselend taalproblemen krijgen én erg vergeetachtig worden, begreep ik hoe het zat. Het ene moment lukt het haar nog, maar steeds vaker komt het voor dat het niet lukt. In eerste instantie deed ze zich vooral heel goed voor als er anderen bij waren en daarna was ze volkomen gevloerd. Ik neem het haar niet kwalijk, want zij heeft geen keuze. Al zegt ze daar niets over, dat is het lastigste. Je kunt het verlies niet delen, zij is zich er niet van bewust. Ik ben haar steun en toeverlaat en ik ben blij dat mijn geheugen en woordenschat niet zijn aangetast. Samen komen we een heel eind. Dit is de enige manier, de aanpassing moet van mijn kant komen. Klaas de Jong
Het was een vreemde ervaring toen ik merkte dat mijn man het ene moment van alles kan en weet en het volgende moment er niets van terecht brengt. Ik kreeg de indruk dat hij mij er tussen nam als hij ergens geen zin in had en mij zodoende overal voor liet opdraaien. Omdat ik zelf ook geen twintig meer ben, valt me dat zwaar. Zeker omdat ik soms het idee heb dat hij meer kan en zich te afhankelijk van mij opstelt. Het is heel verwarrend, je weet nooit waar je aan toe bent en ik heb steeds vaker het gevoel dat ik overal alleen voorsta.
Ik heb dit voorgelegd aan onze casemanager. Die vertelde dat dit een veel voorkomend verschijnsel is bij dementie. Het wisselende beeld zet naasten telkens op het verkeerde been, er ontstaan irritaties door en dat werkt niet bevorderend. In feite is het een kwestie van verwachtingen bijstellen. Mensen met dementie willen over het algemeen aan verwachtingen voldoen, maar kunnen dat vaak niet goed meer, bijvoorbeeld doordat ze een kortere aandachtsspanne hebben of snel vermoeid zijn. Mensen met dementie moeten vaak op hun tenen lopen en dat kun je maar beperkte tijd. Toen ik dit eenmaal wist heb ik de lat lager gelegd. Ik leg meer de nadruk op wat mijn man nog wel kan en bevestig hem daarin. Lukt het niet? Jammer, maar dat is onmacht, het gevolg van dementie, die rotziekte! Cora Groen
Nieuwe lezersvraag
Mijn man is zo ontzettend onrustig en wil er steeds op uit, maar dat kan natuurlijk niet. Wat moet ik doen? Mevrouw K. Prins
Heeft u ook een vraag aan medemantelzorgers?
Stel uw vraag via info@mantelzorgnieuwsbrief.nl, met de vermelding ‘lezersvraag’. Uw naam wordt alleen bij de vraag vermeld als u dat goed vindt.