Print deze pagina

Achter de stilte

Bernadette Tijssens is mantelzorger van haar moeder, die dementie heeft. Bernadettes ouders wonen in een zorgcentrum in Alkmaar.

Terwijl het voorjaar langzaam terugkeert en structuren tevoorschijn tovert van bijna vergeten bolletjes en staken, mijmer ik, met zicht op al die vrolijke sneeuwklokjes en krokussen, over mijn lieve moedertje.

Schilderijen

Mijn moeder houdt van de lente, van het zwellend licht. Van het einde van de donkere dagen en de terugkeer van het leven. In het vroege voorjaar zaaide zij altijd vlijtige liesjes en andere eenjarigen. Haar vensterbank stond vol met potjes. De zaden van de diverse plantjes waren zorgvuldig verzameld en bewaard in luciferdoosjes. En als de liesjes, Oost-Indische kersen en ander lenteschoon in haar tuin tot bloei kwamen, vereeuwigde zij de bloemen in haar schilderijen. Kasten en wanden vol producties kwamen van haar hand. Wat in haar leefde en wat zij zag kwam in haar werk tot uitdrukking.

Andere benadering

Deze bron van vormkrachten, die haar zo eigen was, lijkt nu zij al wat langer dementeert verdroogd. Lijkt, zeg ik met opzet. Ja, de producties zijn weggevallen. Mijn moeder schildert niet meer, een enkele keer vult zij een kleurplaat of maakt zij een kleine krabbel tijdens een activiteitenuurtje. Maar de bron is niet droog. De bron is veranderd en dat vraagt vooral van mij en de andere mantelzorgers een andere inleving, een andere benadering. Haar geest is niet vertrokken maar bevindt zich in een ander gebied. Als de ijlheid van de winter. Al zien we dan wel geen blaadjes en bloemetjes, toch weten en voelen we dat in het verborgene alles er nog is.

Verborgen zin

Ik las een mooi boekje van Hans Stolp: De verborgen zin van dementie. Hij laat je op een andere manier naar dementie kijken. Voorbij de buitenkant, die soms zo stil lijkt en misschien voor sommigen zelfs zinloos. Maar het leven werkt door, verwerkt oude zaken, juist nu het denken meer op de achtergrond raakt, en verwerft nieuwe vermogens.

Het gevoel leeft

Achter de stilte, die ik ook steeds vaker bij mijn moeder waarneem, leeft het gevoel. We praten niet zo veel meer, kijken wat naar buiten en knijpen elkaar soms even in de hand. Haar lente kent nu sluiers. Aan ons om liefdevol nieuwe routes te bewandelen en het hart altijd weer te vinden.