Mantelzorger durf te leven!
Een eigen leven leiden naast de zorg voor je partner met dementie is belangrijk. Toch valt dit niet altijd mee. Mantelzorgers voelen zich vaak schuldig als zij daadwerkelijk voor hun eigen geluk gaan.
De zorg voor een partner of familielid met dementie is zwaar. Daarom is het zo belangrijk dat mantelzorgers naast het zorgen ook een eigen leven blijven leiden. Dat kan voor iedereen wat anders inhouden. Voor de één is dat blijven werken of vriendschappen onderhouden, voor de ander een nieuwe liefde. Angelique Vlaar, bestuurder Stichting JonkersZorg in Hoogwoud, zegt hierover: 'Er is absoluut niets verkeerds aan om nog plezier in je leven te ervaren, ook al heeft jouw partner dementie. Je kunt voor jezelf kiezen en tegelijkertijd liefde en zorgzaamheid voor je zieke partner voelen. Het is niet het één of het ander.'
Egoïstisch gedrag
Maar dat is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Veel mantelzorgers voelen zich schuldig als zij iets voor zichzelf doen. Of zij krijgen negatieve reacties uit hun omgeving over hun zogenaamde egoïstische gedrag. Mantelzorgers horen bijvoorbeeld dat zij hun partner laten vallen, dat ze het opgeven of dat ze voor de gemakkelijke weg kiezen. Angelique Vlaar: 'De maatschappij is lovend over mensen die zichzelf volledig opofferen voor het welzijn van de ander. Dat ís natuurlijk prijzenswaardig, maar dat wil niet zeggen dat mantelzorgers die een andere keuze maken geen erkenning of begrip verdienen.'
Hardvochtige reacties
Als voorbeeld noemt Vlaar de echtgenoot van een vrouw met dementie. Jaarlijks overwintert hij een paar maanden in een warm land. Als hij terug in Nederland is, bezoekt hij zijn vrouw regelmatig in de zorginstelling waar zij woont. 'Geweldig dat hij iets heeft gevonden dat hem plezier geeft! Laatst vertelde hij echter, met tranen in zijn ogen, dat mensen hem het zeer kwalijk nemen dat hij zijn vrouw “achterlaat”. Anderen kunnen soms behoorlijk hardvochtig reageren. Vooral diegenen die zelf niet weten wat het inhoudt om mantelzorger te zijn.'
Geluk verzwijgen
Het gaat soms zelfs zover dat mantelzorgers om die reden hun geluk verzwijgen. Angelique Vlaar was laatst bij een muziekconcert in een kerk. Een vrouw van ongeveer vijftig jaar ging naast haar zitten. Zij vertelde dat zij mantelzorger was voor haar echtgenoot met dementie. Kortgeleden had ze echter een andere man ontmoet, ze werd verliefd en heeft nu een relatie met hem. 'Zij vertelde dat die nieuwe man haar erg gelukkig maakt en dat zij zich voor het eerst sinds jaren weer vrouw voelt. Alleen; ze kan er met niemand over praten omdat ze mantelzorger en nog getrouwd is. Ze verexcuseerde zich dat ze haar verhaal deelde, maar ze moest het kwijt. Ik complimenteerde haar met haar geluk. Tegelijkertijd dacht ik: hoe erg is het dat je je blijdschap niet kunt delen met je naasten!'
Praten verheldert
Praten met anderen over je leven, je situatie of emoties is voor mantelzorgers juist enorm belangrijk. Al pratende ontdek je dat jij niet de enige bent met schuldgevoelens, boosheid of met verlangens naar iets voor jezelf of naar iemand anders. Als er niemand in de omgeving is die kan of wil luisteren dan is een gesprek met een casemanager, huisarts of maatschappelijk werk een mogelijkheid.
Angelique Vlaar: 'Ik zou alle mantelzorgers willen vragen: wat heb jij nodig? Wat maakt je gelukkig? En als je dat weet: ga ervoor! Durf te leven! Dat verdien je.'