Hoe ga je om met onzekerheden?

De nog onduidelijke veranderingen in de zorg maken veel mantelzorgers ongerust. Leven met iemand met dementie geeft hoe dan ook veel onzekerheid over de toekomst. Maar je kunt met onzekerheid leren omgaan.

Gezondheidszorgpsycholoog Katja Skokan begrijpt maar al te goed dat een mantelzorger zich soms overrompeld voelt door onzekerheid. 'Dementie wijzigt alles in het leven van de getroffene en in dat van zijn naaste omgeving. Relaties, leefwijze, toekomstplannen; niets blijft nog hetzelfde na de diagnose. Alleen weet niemand vooraf hoe die veranderingen er daadwerkelijk uit gaan zien. En juist dat niet weten veroorzaakt veel twijfels en stress.'

Wat kan wel?

Om te veel stress te voorkomen, adviseert de psycholoog mantelzorgers om niet vast te blijven houden aan het leven dat er ooit was of wat had kunnen zijn. Het is volgens haar beter om te accepteren wat hier en nu is. 'Wellicht gaan dingen op een andere wijze dan vroeger maar dat hoeft niet per se slechter te zijn. Kijk naar wat er nog wel is. Als je bijvoorbeeld geen verre reizen meer kunt maken vanwege de dementie van je partner, is samen oude reisfoto's bekijken misschien een mooi alternatief.'

Sterker dan gedacht

Ga in ieder geval niet piekeren over tegenslag die misschien nog op je af komt, waarschuwt Skokan. Want die is vooraf niet te voorspellen. Ook niet hoe je daarmee om zult gaan. 'Bang zijn voor en je onzeker voelen over iets dat nog gaat komen, is van te voren veel enger dan als je er eenmaal midden in zit. Mantelzorgers die terugblikten op hun leven, vertelden mij: “Ik had vroeger nooit gedacht dat ik dit kon opbrengen voor een ander”. Zij onderschatten hun eigen kracht en ze wisten niet dat ze zich zo goed zouden aanpassen aan veranderende situaties.'

Angsten onder ogen zien

Ontspanning is een goede remedie tegen hardnekkige zorgen over een onzekere toekomst. Wat ontspannend werkt varieert per persoon. Voor de een is dit muziek luisteren, voor de ander wandelen. Skokan: 'Wat ook prima helpt is angsten zo realistisch mogelijk voor te stellen. Als je in je gedachten precies verbeeldt waarvoor je nu eigenlijk bang bent, kun je vervolgens zoeken naar oplossingen of hierover praten met anderen.'

Niet niks

Want je zorgen delen met iemand die je begrijpt, met je meedenkt of naar je luistert draagt bij aan het verminderen van onzekerheden. Een goed gesprek kun je voeren met vrienden, familieleden of lotgenoten via lotgenotencontacten. Ook casemanagers kunnen een luisterend oor bieden en helpen bij praktische problemen. Psycholoog Skokan: 'Voor wie je kiest maakt uiteindelijk niet uit. Maar probeer het in ieder geval niet allemaal in je eentje te doen. Dat is te veel. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is voor een mantelzorger om angsten en zorgen te delen met andere mensen. Het is namelijk niet niks wat je allemaal op je bordje krijgt.'

< Terug naar home

Deel deze pagina