Druk deze pagina afPrint deze pagina

Samen tandenpoetsen

Mondzorg wordt lastig voor mensen met dementie. Daarom is het belangrijk dat mantelzorgers er aandacht aan besteden. Ouderentandarts Nicole Teeuwisse:


‘De mond is een intiem lichaamsdeel. Het is voor beide partijen een grote stap.’

Veel zeventigers en tachtigers hebben nog hun eigen tanden en kiezen, in elk geval grotendeels. ‘Onderhoud daarvan is belangrijk’, zegt Nicole Teeuwisse. Als tandarts-geriatrie is zij gespecialiseerd in mondzorg voor ouderen. ‘Het is vaak een eyeopener voor mantelzorgers als ze horen dat ze ook dáár aandacht aan moeten besteden.’

Voor de spiegel
Om gebitsproblemen te voorkomen, zal de mantelzorger de geliefde met dementie moeten helpen. Is hij of zij niet vergeten om te poetsen? En hoe grondig is er gepoetst? Nicole Teeuwisse: ‘Aanvankelijk poetst iemand met dementie nog zelf. Maar is de borstel ook werkelijk door de hele mond gegaan? Of zijn alleen de voortanden gepoetst? Je kunt er een gewoonte van maken om samen te poetsen voor de spiegel. De partner met dementie volgt dan de handelingen van de mantelzorger, en de mantelzorger kan goed checken of de partner met dementie door de hele mond is gegaan.’

Tanden stokeren
Ook adviseert ze om na elke maaltijd een tandenstoker aan te reiken. ‘Als je dat doet, beginnen mensen met dementie vaak uit zichzelf te stokeren tussen hun tanden. Je kunt ook voor hen gaan zitten en zelf gaan stokeren. Spiegelen is altijd goed.’ Mondwater gebruiken raadt ze juist af. ‘Omdat veel mensen dénken dat mondwater goed poetsen vervangt. Maar dat is niet waar. Bovendien droogt mondwater met alcohol het slijmvlies uit. Ook verandert mondwater de mondflora. Wees er dus voorzichtig mee.’

Overnemen
Als zelf poetsen niet meer lukt moet de mantelzorger de tandenborstel overnemen. ‘Een grote stap voor beide partijen’, zegt de ouderentandarts. ‘De mond is een intiem lichaamsdeel.’ Zij adviseert om er de tijd voor te nemen. ‘Laat de partner met dementie zitten op een stoel’, zegt ze. ‘Gebruik een beetje tandpasta, zodat het géén schuimbad wordt.’ Ze adviseert mantelzorgers om samen met hun geliefde naar de mondhygiëniste te gaan. ‘Niet alleen voor reiniging, maar óók voor poetsinstructies aan de mantelzorger.’

Het juiste moment
Het is aan te raden om het aantal zoetmomenten te reduceren. Dat verkleint de kans op gaatjes. Ook adviseert Nicole Teeuwisse om te poetsen op een geschikt moment. ‘Als iemand ’s morgens moe is na het aankleden’, zegt ze, ‘dan is het geen goed idee om meteen daarna ook nog eens de mond te reinigen. En poets ’s avonds liefst ruim vóór het slapen gaan.’

Aangepast behandelplan
Haar laatste advies: ‘Als je geliefde dementie heeft, ga dan regelmatig samen naar de mondhygiënist. Bijvoorbeeld vier keer per jaar. Maak ook een afspraak met de tandarts om samen het behandelplan bij te stellen. Laat geen brug of implantaat meer plaatsen, want het vereist veel zorg om dat goed te onderhouden. Het doel moet zijn: een gebit dat goed is schoon te houden. Dan kan iemand ondanks dementie zonder pijn en ongemak in de mond door het leven gaan.’

Let op ontstoken tandvlees

Een ontsteking in de mond veroorzaakt soms veel ongemak en onrust bij mensen met dementie.
Voor mantelzorgers is het moeilijk de oorzaak te duiden als iemand niet meer aangeeft waar de pijn zit. Signalen van een ontsteking zijn dat het tandvlees bloedt en dat poetsen pijn doet.
Een tandvleesontsteking is niet alleen pijnlijk, maar kan ook het hart en andere organen aantasten. Raadpleeg dus de tandarts als het niet vanzelf geneest. Bij voorkeur de eigen tandarts, want die kent het gebit. Als dat niet mogelijk is, raadpleeg dan zo nodig een tandarts-geriatrie. U vindt er een in uw regio op deze overzichtskaart (zoek met filter: Soort lidmaatschap > tandarts-geriatrie).
Ook kunt u voor informatie bellen met het KBO-spreekuur van tandarts-geriatrie Peter de Goede. Dit spreekuur is elke woensdagmiddag van 13.30 tot 14.30 uur.

Telefoonnummer: 073- 303 64 44

Handige informatie

 

< Terug naar home
Deel deze pagina