Print deze pagina
Op vakantie: vaak kan het best
Is het afgelopen met de vakanties als je partner dementie krijgt? Dat hoeft niet. Wie rekening houdt met de beperkingen en een paar alternatieve scenario's maakt, kan prima op stap. Nog makkelijker zijn speciaal georganiseerde vakanties voor mensen met dementie en hun naasten.
Klaas Jeltes (80) en zijn vrouw Jitske Jeltes-Groot (79) hebben de hele wereld over gereisd. Toen bij zijn vrouw beginnende dementie werd vastgesteld, ging dat niet meer. 'Op een gegeven moment zeiden de kinderen: probeer die vakantiecruise naar Duitsland eens', vertelt Jeltes. Hoewel hij niet van cruises houdt, probeerden ze het toch. Fantastisch vonden ze het. 'Alles was tot in de puntjes verzorgd. Er waren net zoveel vrijwilligers als gasten, we hadden een luxe hut en heerlijk eten. We hebben met iedereen gepraat, je komt tijd tekort.'
Niet altijd op één lijn
Vakantie brengt onzekerheden met zich mee. Veel mantelzorgers twijfelen dan ook of ze met hun naaste nog wel op vakantie kunnen. Wat als de ander in paniek raakt of constant wegloopt? Toch ziet Liesbeth Rijk, casemanager bij Geriant, regelmatig cliënten en hun naasten die het vakantieavontuur aangaan. Daarbij zitten de partners niet altijd op één lijn. Rijk: 'Bij ons in het verzorgingshuis hebben we bijvoorbeeld een jong dementerende vrouw die elke dag wel op vakantie wil, terwijl haar partner geen zin heeft. En dan hebben we een ander stel waarbij híj graag wil, terwijl zijn vrouw met geen twintig paarden in beweging is te krijgen.'
Gewoonte
Soms geeft zij als casemanager advies. Wat helpt is de zaken op een rijtje te zetten: wat zijn de noodscenario's? Zijn er mensen ter plekke die kunnen helpen? Is de reis af te breken als het misgaat? Toch is het moeilijk vooraf in te schatten hoe een vakantie zal verlopen, zegt Rijk. 'Ik heb wel eens ingewikkelde verre reizen afgeraden, die uiteindelijk probleemloos verliepen.' Wat altijd handig is bij een zelf georganiseerde vakantie: zorg dat er hulptroepen zijn. Ze kent een echtpaar dat al jaren met een bevriend stel op vakantie gaat. Dat zijn ze blijven doen toen de vrouw dementie kreeg. 'Om de beurt doen ze de waarneming, zodat de mantelzorger ook even iets voor zichzelf kan doen. Mooi, als dat kan.'
Verzorgde reizen
Een uitkomst zijn de verzorgde reizen voor mensen met dementie en hun partners. Het mes snijdt aan twee kanten, omdat zowel de mantelzorger als degene met dementie zich kunnen ontspannen. Dat mantelzorgers even gewoon 'partner van' kunnen zijn, is een groot pluspunt van dit soort vakanties. 'De partner met dementie krijgt een programma aangeboden, zodat hun mantelzorgers eventueel iets anders kunnen doen', zegt Rijk. 'Bovendien kun je ervaringen delen met anderen.'
Feestje
Het echtpaar Jeltes maakte tijdens de cruise nauwelijks gebruik van de geboden zorg, zoals hulp bij het douchen en aankleden. Liever helpt Jeltes zijn vrouw zelf. 'We zijn nog redelijk mobiel.' Wel vergezelde een vrijwilliger het echtpaar tijdens een uitje naar een Duitse stad, want tweeënhalf uur een rolstoel duwen is zwaar. Jeltes was onder de indruk van de vrijwilligers die alles mogelijk maakten. 'Er was elke avond entertainment en je kon alles doen en laten. Dat geeft een echt vakantiegevoel.' Ook zijn vrouw, die zich vooraf een beetje zorgen had gemaakt over de vakantie, genoot. 'Aan boord zeggen ze: het is jouw feestje. En zo was het.'
10 Reistips
- Maak een afweging van de plussen en minnen: wat kan misgaan en wat waarschijnlijk goed?
- Maak de vakantie voor de partner zo overzichtelijk mogelijk.
- Sluit bij een georganiseerde reis altijd een annuleringsverzekering af.
- Bespreek de vakantie niet te lang vooraf met je partner, dat zorgt voor onrust.
- Vermijd drukke momenten en mensenmassa's.
- Pas het programma aan de ander aan, houd het eenvoudig en biedt ook op vakantie structuur. Pas de plannen aan als ze niet blijken te werken.
- Kies voor een directe vlucht bij een vliegreis. U kunt ook gebruik maken van hulp voor minder validen op de luchthaven.
- Zorg ervoor dat degene met dementie een identiteitsbewijs en adresgegevens van hotel of camping meedraagt.
- Bekijk vooraf waar artsen en apotheken zitten in de omgeving.
- Uw partner zal de vakantie snel vergeten, maak daarom foto's om na te genieten.
Zorgvakanties
Er zijn ook speciale zorgvakanties voor mensen met dementie en hun reisgenoten, met begeleiding door deskundigen en vrijwilligers.
Vakanties voor thuiswonende mensen met dementie en hun naaste, in Doorn, Lunteren, Ermelo en Mechelen. De vrijwilligers zijn dag en nacht oproepbaar. Desgewenst nemen ze zorg over zodat de mantelzorger even zelf iets kan ondernemen. Elke hotelkamer heeft een zorgoproepsysteem en eventueel wegloopalarm. Kosten per week inclusief ontbijt, lunch, diner en activiteitenprogramma (exclusief entreegelden) bij een 2-persoonskamer: € 660 per persoon (p.p.). Mensen met een minimuminkomen betalen € 445. Daarnaast biedt Het Vakantiebureau.nl een verblijf in Zorghotel Ciudad Patricia. Kosten € 715 p.p., exclusief vliegreis en entreegelden. T 0318 486610, M info@hetvakantiebureau.nl.
Het Rode Kruis heeft voor mensen met een lichte tot zware zorgbehoefte (en hun partner of familielid) een vakantieaanbod in hotels in Wezep en Rheden. Prijzen voor een week: € 385 tot € 710 p.p., midweek vanaf € 300 pp. Bij de prijs zijn maaltijden, koffie en thee, avondprogramma's en excursies (exclusief entreegelden) inbegrepen. Geïndiceerde zorg wordt gedeclareerd bij uw zorgaanbieder of het persoonsgebonden budget van de gast.
Daarnaast biedt het Rode Kruis een vaarvakantie naar Duitsland. De route voert onder meer langs Düsseldorf, Bonn, Andernach, Boppard en Emmerich. Prijs tussen € 695 en € 790.
Reserveringen via T 070 4455888 (afd. reserveringen bijzondere vakanties), M vakanties@redcross.nl.
Stichting Okay verzorgt groepsreizen in het Sauerland en een Rijncruise voor mensen met dementie en andere beperkingen. Daarnaast zijn er individuele reizen op maat. Prijzen vanaf € 799 (all inclusive, vijf dagen). Individuele reizen: prijs op aanvraag. T 020 6706012, M info@okay-reizen.nl.